PRAIRIE DOG -NEODOLJIVA KUGLICA- prerijski pas obožava maženje i paženje.
PRAIRIE DOG
-NEODOLJIVA
KUGLICA- prerijski pas obožava maženje i paženje.
To su glodari veličine
malih kunića (30-40 cm) uključujući i mali rep. Nazvani su prerijskim psima,
prema glasovima koje ispuštaju, a koji su nalik psećem lavežu. Naseljavaju ravnice
Sjeverne Amerike. Ove životinjice pasu travu na površini kuda lutaju i drugi stanovnici
tog područja (kojoti, divlje mačke, tvorovi, jastrebovi..) koji bi sa
zadovoljstvom pojeli prerijskog psa, ako bi im se za to ukazala prilika. Zbog
toga su prerijski psi razvili vrlo djelotvornu odbranu koja je zasnovana na
efikasnom društvenom sistemu organizacije. Oni grupno žive u velikim podzemnim
naseljima, u kojima ima i po hiljadu jedinki. Svaki "grad" je podjeljen
u niz manjih zajednica sa otprilike tridesetak životinja koje se međusobno
dobro poznaju, te mnoge od njih imaju neposredno povezane jazbine.
Ove životinje ne samo što
mogu da dignu
uzbunu, već daju prilično precizan
opis nadolazeće opasnosti.
Prerijski psi ispuštaju različite krike u zavisnosti od toga da li im se približava drugi prerijski pas, čovJek, orao ili kojot. Putem određenih varijacija preciziraju stas, oblik pa čak i boju pretećeg subjekta.
Crnorepi prerijski pas većinom jede travu koja tokom ljeta može sačinjavati i više od 75 % njegove ishrane. Vrsta trave se mijenja tokom godina. Ponekad jede grmlje, podzemno korijenje, posebno tokom zime, manje životinjice poput skakavca, te izmet američkog bizona..
Prerijski psi ispuštaju različite krike u zavisnosti od toga da li im se približava drugi prerijski pas, čovJek, orao ili kojot. Putem određenih varijacija preciziraju stas, oblik pa čak i boju pretećeg subjekta.
Crnorepi prerijski pas većinom jede travu koja tokom ljeta može sačinjavati i više od 75 % njegove ishrane. Vrsta trave se mijenja tokom godina. Ponekad jede grmlje, podzemno korijenje, posebno tokom zime, manje životinjice poput skakavca, te izmet američkog bizona..
Manje zajednice imaju uvijek nekoliko članova
na tzv.stražarskoj dužnosti. Oni sjede na humci iskopane zemlje, kraj ulaza u
jazbinu, odakle mogu najbolje vidjeti šta se oko njih događa. Ako jedan spazi
neprijatelja, oglasiće se nizom zvižduka kojima će ostali članovi zajednice
razumjeti značenje. Za svaku vrstu grabljivca imaju svojevrstan zov, tako da
svi znaju ne samo da im prijeti opasnost, već i koliko je ozbiljna. Zov
upozorenja kojeg proizvodi "stražar" ponavljaju ostali u
blizini, pa se on širi čitavim gradom i tako su svi na oprezu. Stanovnici ne biježe
odmah, već zauzimaju strateške položaje u blizini svojih rupa. Sa tog mjesta,
uspravljeni na zadnjim nogama zure u uljeza, prateći pomno svaki njegov pokret.
Kada npr.kojot trčkara kroz njihovu teritoriju, uzbuna se širi od zajednice do
zajednice pa ga dočekuje čvrsto i bijesno piljenje prerijskih pasa, koji ga
preteći prate sve dok ne stigne u neposrednu blizinu, a onda u trku nestaju svi
u svoje jazbine.
Društveni život prerijskog psa nije ograničen
samo na odbranu. Odrasli, koji sjede izvan jazbine, objavljuju svoje pravo
vlasništva još jednim u nizu zvižduka, popraćenog malim skokom u vis. Za vrijeme
sezone parenja članovi zajednica veoma su bliski i brane svoje granice od
svakog napadača. Polno sazrijevaju sa tri godine, a godišnje imaju 1-6 mladih
koji se rađaju slijepi i bez dlake. Kada se završi vrijeme
"napetosti", opuštaju se, tumaraju po teritoriji i zalaze u područja
jedni drugima. Kada se nepoznati pridošlica približi starosjedeocu, životinje
vrlo oprezno razmjenjuju prilično rezervisan poljubac, a zatim uzajamno njuše
analne žliezde, kako bi ustanovile da li su srodnici iste populacije. Ako se ne
poznaju, rastaju se i posjetilac odlazi. Ali ako otkriju da su pripadnici iste
zajednice, ljube se otvorenih usta, nježno se timare i često zajednički odlaze
i pasu jedan uz drugoga.
Unutar naselja, prerijski psi se sa posebnom
brigom odnose prema rastinju. Oni ga tako temeljno popasu da su mnoge biljke,
koje naročito vole, gotovo potpuno iskorjenje. Tada se sele na drugi dio svoje
teritorije, a stare pašnjake ostavljaju neko vrijeme, da bi se na njih vratili
kad se biljke oporave. Oni čak selektivno uzgajaju biljke. Ne vole kadulju
(jednu od češćih i otpornijih biljaka na ravnicama), pa ako neka sadnica kadulje
pusti korijen i proširi se, oni je namjerno podgrizaju, da bi se više proširile
biljke koje radije jedu. Gotovo isključivo su biljojedi ali znaju pojesti i
ponekog insekta.
Inače, ove životinjice popularne su u
zoološkim vrtovima, ali kao kućni ljubimci izuzetno su rijetki jer su zahtijevni
što se tiče držanja i ishrane. Takođe, tokom godine ulaze u specifičan period
parenja koji može potrajati i do
nekoliko mjeseci, a kada im se ponašanje drastično promjeni - često postaju
ratoborni pa čak i agresivni. Mogu oboljeti od glodarske kuge.
Primjedbe
Objavi komentar